Van domino tot dominee: theologie studeren in Egypte

Maar wanneer de stand 100 : 32 is en Fady volgens de hier geldende regels nog slechts één puntje nodig heeft om te winnen, heb ik het spel door en weet ik er in één ronde 52 punten bij te krijgen. Maak ik toch nog een kans om te winnen?

Het zou ongetwijfeld onze nationale trots strelen als ik u vertel hoe ik als Nederlander deze ervaren Egyptische dominospeler ondanks mijn aanvankelijke achterstand uiteindelijk glansrijk versla. Maar ik moet bij de feiten blijven. Fady komt uit hetzelfde dorp als Kerollos, de theologiestudent die deze zomer in een kerk in het zuiden van Egypte stageliep en over wie ik in mijn vorige bijdrage aan deze rubriek schreef. Hier op het Evangelical Theological Seminary in Cairo delen Fady en Kerollos ook een kamer. Mijn vorige bijdrage hebben ze met behulp van Google Translate grondig gelezen en ongetwijfeld gaat dat met deze bijdrage weer gebeuren. Ik moet hier dus ruiterlijk erkennen dat in de volgende ronde het domino-geluk weer met Fady is en hij de winnaar van deze avond wordt.

Stage

Nadat de dominostenen zijn opgeborgen, raken we wat verder aan de praat. Fady heeft deze zomer ook stagegelopen. Hij heeft tien weken meegelopen met een predikant in een dorp in het Nijldal in de buurt van de stad Minya, ruim 250 km ten zuiden van Caïro. Anders dan in het diepe zuiden van Egypte rond Luxor en Aswan zijn er in de omgeving van Minya tal van bloeiende protestantse dorpsgemeenten.

Soms hoor ik van studenten die tijdens hun eerste stage van de plaatselijke predikant voorzichtig één of twee keer de opdracht krijgen om zelf te preken. Maar zo is het Fady niet vergaan: hij heeft in die tien weken maar liefst dertig keer gepreekt. Volgens Egyptisch gebruik telt hij dan uiteraard niet alleen de preken tijdens de zondagse erediensten maar ook de preken en overdenkingen voor de doordeweekse samenkomsten: de jeugdavonden voor 12–15-jarigen, voor 15–18-jarigen en voor 18–22-jarigen (elk met gemiddeld vijftig tieners/jongeren), de vrouwenbijeenkomsten (zo’n tweehonderd dames) en de gebedsuren.

De stage bestond zeker niet alleen uit preken: om een band met de jeugd op te bouwen heeft Fady ook veel gevolleybald op de sportplaats naast de kerk – en gedominood. Daarnaast heeft hij samen met de predikant bijna dagelijks drie uur bezoekwerk gedaan. Dat heeft hem ook wel een vraag opgeleverd die hij binnenkort als casus op een college in wil brengen: in Egyptische dorpsgemeenten is het vrij gebruikelijk dat een predikant eens per maand alle huizen van gemeenteleden met een bezoekje vereerd. Maar wat als mensen laten merken dat je dan nog niet genoeg langskomt, en dat je van anderen blijkbaar meer houdt dan van hen omdat je daar vaker langs lijkt te gaan, en dat zij daarom net zo goed weg kunnen blijven uit de kerk? Hoe ga je om met dat soort druk? En hoe houd je voldoende tijd voor andere taken als het bezoekwerk al zo’n groot deel van je agenda vult?

Bidden

Inmiddels zit de stage erop. Het collegejaar begint hier in Egypte wat later dan in Nederland, maar ondertussen zitten ook de eerste collegeweken er alweer op. Ik vraag Fady wat voor hem de dingen zijn die deze eerste weken eruit springen. “Het vak missiologie,” is zijn eerste antwoord. “Daar worden we gevraagd informatie op te zoeken over bevolkingsgroepen in diverse delen van de wereld en dan voor hen te bidden. Deze week bid ik bijvoorbeeld voor een stam in Niger en voor mensen in Latijns-Amerika.” Ik denk onwillekeurig even terug aan mijn eigen theologiestudie in Utrecht. Ik kan me niet herinneren dat een hoogleraar of docent ons als studenten zo concreet een gebedsopdracht meegaf en ik denk dat we het als studenten ook vreemd zouden hebben gevonden. Maar hier doet mijn collega missiologie dit dus wel en voor Fady is het niet vervreemdend maar juist inspirerend.

Er zijn nog meer boeiende vakken: Fady houdt van talen (vòòr zijn theologiestudie heeft hij een bachelor Duits gedaan) en dit semester geniet hij zowel van de vervolgcursus nieuwtestamentisch Grieks als van de beginnerscursus Bijbels Hebreeuws. En dan is er, om niet meer te noemen, ook nog het vak systematische theologie. Dat begint meteen met fundamentele vragen: Wat is theologie? Hoe spreken we over God? Wat zijn de belangrijkste visies op de drie-eenheid? Wat ik al wist van het voorjaarssemester toen hij bij mij het vak Inleiding Oude Testament volgde, blijkt ook nu wel weer: Fady is niet alleen een dominoënde dominee-in-spé maar ook een leergierige student.

Binnen het seminarie heeft hij dit jaar ook een nieuwe verantwoordelijkheid. De afgelopen jaren is ons seminarie gegroeid tot in totaal meer dan 600 studenten en daarom is dit jaar voor het eerst in de 160-jarige geschiedenis een studentenraad opgericht die de studenten vertegenwoordigt en tegelijk zorgdraagt voor diverse studentenactiviteiten. Fady is in deze raad verkozen als één van de vertegenwoordigers van de predikantsopleiding. Met zijn 24 jaren is hij denk ik meteen het jongste raadslid. Bij al het boeiende dat dit nieuwe studiejaar brengt, is er echter één ding dat hem minder zint, als ik hem op zijn woord mag geloven: hij vindt het jammer dat ik hem dit najaar geen college geef. Mijn taken zijn nu eenmaal anders: ik geef de derdejaarsstudenten, die de cursus Hebreeuws al hebben afgerond, exegese Oude Testament en de studenten van onze Engelstalige vervolgmaster een cursus onder de titel “Theological Research in Middle Eastern Context.” Maar ik wijs Fady erop dat dit ook een voordeel heeft: nu hij geen college bij me volgt, kan hij onbevreesd domino van mij winnen.

Dit verhaal verscheen op 10 oktober 2023 in het Friesch Dagblad.