Leendert en Nelleke Wolters

Genade

Als ik koffie voor iemand koop, krijg ik vrijwel altijd dezelfde reactie: 'Volgende keer betaal ik hoor!' Zo ook vorige week. Ik wandelde in het park met S. We wilden koffie en probeerden het bij het eerste kraampje dat we tegen kwamen. Helaas, we konden alleen contant betalen en S. had niks in haar portemonnee. Ik vertelde haar dat ik haar koffie wel zou betalen. Maar nee, geen sprake van. Uiteindelijk bij het vierde koffietentje, dat ook al alleen maar contant wilde, accepteerde ze mijn koffie met de verzekering dat de volgende voor haar is.

Eén van de dingen die we ontdekt hebben in onze tijd in Praag, is dat voor veel mensen genade moeilijk te aanvaarden is. Het idee dat je iets voor niets krijgt, is lastig. Zomaar zonder strings attached? Ook ikzelf zit vaak ongewild toch te rekenen als ik iets van een ander krijg. Ik kan niet elke keer andermans gulheid in ontvangst nemen. Er zit een limiet aan de hoeveelheid genade die je van een ander kunt accepteren.

"Mensen vinden het goed klinken hoor, vergeving van zonden, eeuwig leven enzo, maar bij de gedachte dat genade onverdiend is en een gave van God haken ze af."

Handje ophouden
Dit vertaalt zich ook naar geestelijke zaken. Als ik hier met mensen spreek over het Evangelie, over genade en dat dat betekent dat je je eeuwige redding niet kunt verdienen, stuit ik op verzet: 'Er moet toch iéts zijn dat je kunt doen?! Het is te makkelijk om je handje op te houden.' Toch staat het zo in de Bijbel, Efeze 2:8-9 (HSV): 'Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God; niet uit werken opdat niemand zou roemen.' Mensen vinden het goed klinken hoor, vergeving van zonden, eeuwig leven en zo, maar bij de gedachte dat genade onverdiend is en een gave van God haken ze af. Dan hoor ik letterlijk: 'Dat kan ik niet accepteren.' Een gratis koffie is al niet te doen, laat staan eeuwig leven! Toch zit het in elk aspect van ons bestaan verweven. We ademen het in, elke dag weer opnieuw, maar zijn ons er waarschijnlijk niet genoeg van bewust. Ik in ieder geval niet.

"Genade houd je niet voor jezelf, dat deel je als het mogelijk is ook uit."

Volkstuintje
Onlangs kreeg ik toch de betekenis van genade weer op een presenteerblaadje aangeboden. Dat is in zichzelf ook al genade. Sinds begin januari heb ik een klein volkstuintje gehuurd, op een eilandje in de Vltava. Het is zo’n twintig minuten lopen van ons huis, en honderd meter lager. Er stond nog wat verdord spul van de vorige huurder en dat moest eruit natuurlijk. Bij nadere inspectie bleek dat er aan de verdroogde bonenstruiken nog een aantal peulen hingen met daarin prachtig paars gespikkelde bonen. Een waar kunstwerk van de Schepper. Nog voor de schop de grond inging, oogstte ik zo’n driehonderd gram bonen, gratis en voor niets. Dat is genade toch? Ik mag ontvangen waar een ander, of een Ander, het werk voor heeft gedaan.

Inmiddels staat de genade uit mijn tuintje in bloei. Elke keer als ik de plant water geef, van de prachtige rode bloemen geniet en langzamerhand de peultjes zie groeien, word ik herinnerd aan wat genade is. Niet verdiend, maar toch gekregen. Straks kan ik er van oogsten. En uitdelen. Want genade houd je niet voor jezelf, dat deel je als het mogelijk is ook uit. Wat een overpeinzingen hè, en dat allemaal door een handje boontjes.

Leendert en Nelleke Wolters wonen met hun kinderen in Tsjechië. Lees hier meer over hun werk en drijfveer. Deze column verscheen eerder in drieluik, Juli 2022